Trong hai ngày 13-14/10/2016, Bộ Công Thương đã tổ chức “Hội thảo APEC về Tăng cường môi trường chính sách nhằm thúc đẩy sự tham gia của doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) vào các thị trường năng lượng hiệu quả” với sự phối hợp của Ban Thư ký quốc tế APEC.

Đây là hoạt động trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), đồng thời tiếp nối các chuỗi sự kiện thúc đẩy hợp tác APEC về năng lượng cũng như hỗ trợ các DNNVV mà Việt Nam đã liên tục tổ chức trong những năm gần đây. Hội thảo có sự tham dự của đại diện lãnh đạo Bộ Công Thương, cơ quan đại diện quốc gia các nước thành viên APEC cùng nhiều chuyên gia đến từ tổ chức quốc tế.  

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại Đa biên (Bộ Công Thương) nhận định rằng với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp sản xuất và dịch vụ trên thế giới nói chung và khu vực châu Á – Thái Bình Dương nói riêng, nhu cầu sử dụng năng lượng đang ngày càng gia tăng để phục vụ nhu cầu sản xuất, kinh doanh, an sinh xã hội. Tuy nhiên, sự hạn chế và cạn kiệt các nguồn năng lượng, việc nghiên cứu, sản xuất, đẩy mạnh giao thương… là những yếu tố quan trọng và hữu ích để thiết lập, phát triển các thị trường sản phẩm năng lượng hiệu quả.

Về phương diện kinh tế, có thể thấy những DNNVV luôn gặp nhiều thách thức về vốn, công nghệ, trình độ quản lý và mạng lưới kinh doanh so với các DN lớn. Do vậy, để giúp các DNNVV tham gia vào thị trường năng lượng hiệu quả cần có những biện pháp hỗ trợ về mặt chính sách quản lý, khuyến khích, ưu đãi trong nhiều lĩnh vực tài chính, công nghệ, xuất, nhập khẩu…

“Mục tiêu chung của hợp tác APEC trong lĩnh vực năng lượng là nhằm hướng tới giảm 45% cường độ sử dụng năng lượng trong khu vực vào năm 2035 và tăng cường sử dụng một cách đa dạng các loại hình năng lượng, nâng cao tính hiệu quả sử dụng năng lượng cũng như tối thiểu hóa các rào cản về thương mại, đầu tư đối với lĩnh vực năng lượng trong khu vực thời gian tới” - ông Thái nhấn mạnh.

Tại hội thảo, các ý kiến đều thống nhất, nhu cầu sử dụng năng lượng ngày càng tăng lên, trong khi đó, thế giới nói chung và APEC đang đối mặt với nhiều thách thức về nguồn tài nguyên năng lượng đang dần bị cạn kiệt. Các chuyên gia cũng đã đưa ra và cùng thảo luận những vấn đề như tổng quan thị trường sản phẩm năng lượng hiệu quả; những thuận lợi, thách thức đối với DNNVV trong việc sản xuất và kinh doanh sản phẩm tiết kiệm năng lượng; chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho DNNVV tiếp cận thị trường sản phẩm tiết kiệm năng lượng…

Theo ông Nguyễn Đăng Anh Thi - Chuyên viên Việt Nam thì một trong những thách thức của DNNVV tại Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung là khó khăn trong vấn đề tiếp cận nguồn tài chính, bởi nguồn vốn quá khan hiếm, trong khi đó thì ngành ngân hàng chưa phát triển. Bên cạnh đó, những DNNVV tại Việt Nam cũng gặp nhiều khó khăn với những khoản chi phí hành chính và giao dịch khá cao. Quan trọng là những chính sách hỗ trợ từ chính phủ thì còn quá nhỏ so với nhu cầu của các DNNVV…

Để giúp các DNNVV sớm vượt qua những thách thức trên, nhiều chuyên gia cho rằng, Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ và hình thức pháp lý phù hợp; xây dựng chương trình ESCO theo hướng tiết kiệm năng lượng và nguồn nhân lực. Đồng thời, có những chương trình nâng cao năng lực cho các DNNVV.

Ông Charuek Hengrasmee - Chuyên gia Thái Lan nhận định: Nếu so về tiềm lực của doanh nghiệp lớn, những DNNVV hiện nay có thiếu năng lực trong việc phát triển sản phẩm tiết kiệm năng lượng. Bởi, họ thiếu kiến thức trong việc sáng tạo và giữ cũng như phát triển các sản phẩm. Chính điều đó, khiến những sản phẩm của các DNNVV không đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước.

Đối với vấn đề khung chính sách tạo thuận lợi cho các DNNVV, ông Trần Huy Hoàn, chuyên gia thuộc Bộ Công Thương Việt Nam cho biết: Chính phủ Việt Nam đang xây dựng những chính sách tạo môi trường cho các DNNVV có cơ hội tiếp cận việc sản xuất sản phẩm tiết kiệm năng lượng. Trong đó, chú trọng việc thành lập những trung tâm điều tiết dưới sự quản lý của Bộ Công Thương. Qua đó, có sự phối hợp từ trung ương tới địa phương để thiết lập những thể chế phù hợp và thuận lợi nhất cho DNNVV phát triển.

“Hội thảo APEC về Tăng cường môi trường chính sách nhằm thúc đẩy sự tham gia của DNNVV vào các thị trường năng lượng hiệu quả” đã tạo cơ hội thuận lợi để các chuyên gia hoạch định chính sách, các nhà nghiên cứu và đại diện các nền kinh tế thành viên APEC thảo luận, trao đổi kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm và các thông lệ tốt trong quá trình hỗ trợ DNNVV tham gia vào các thị trường năng lượng hiệu quả, một mặt giúp các DNNVV thông qua các chính sách hỗ trợ của Chính phủ, mặt khác giúp khu vực châu Á - Thái Bình Dương đạt được sự tăng trưởng bền vững, đồng đều và tiết kiệm năng lượng.

Minh Phương