Đây cũng được coi là một trong những dự án công nghệ điểm nhấn của Tập đoàn trong năm 2020 với nhiều ý nghĩa thiết thực, thể hiện ý chí vượt khó, tinh thần sáng tạo không ngừng của công nhân, cán bộ Tập đoàn nói chung và Công ty Tuyển than Cửa Ông nói riêng.

“Đau đầu” chất thải rắn

Nguồn ảnh: Vinacomin

Chất thải rắn trong hoạt động sản xuất khai thác than chủ yếu và lớn nhất vẫn là đất đá đổ thải trong khai thác lộ thiên. Phần thứ hai là các loại xít thải từ hoạt động sàng tuyển than nguyên khai. Đây là các loại đất đá, xít thải còn gọi là bã sàng thông thường không có hại cho môi trường. Tuy nhiên, với khối lượng lớn hàng năm nên việc đổ thải luôn là bài toán khó khiến các nhà quản lý khai thác, sàng tuyển than đau đầu. Đối với các mỏ lộ thiên, mỗi năm hoạt động bốc xúc đất đá đổ thải trong khai thác lên đến hàng trăm triệu mét khối. Bình quân một mỏ lộ thiên khai thác 3 triệu tấn than nguyên khai phải bốc xúc khoảng 35 - 40 triệu mét khối đất đá với hệ số bóc đất khoảng 11 - 13 mét khối đất đá để lấy được 1 tấn than nguyên khai. Mặc dù có khối lượng lớn như vậy, nhưng trong khai thác lộ thiên đều có quy hoạch cụ thể trong khai trường mỏ, còn đối với đá bã sàng từ quá trình sàng tuyển than được đổ thải vào các bãi thải đá xít theo đúng quy hoạch, thiết kế được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Hệ thống bãi đổ xít thải được thiết kế có đê chắn, có hệ thống tưới nước dập bụi để giảm thiểu bụi trong quá trình vận chuyển, đổ thải. Tuy nhiên, với sản lượng tăng cao hàng năm nên công tác đổ thải cũng luôn gặp nhiều khó khăn.

Hiện nay, mỗi năm, Công ty Tuyển than Cửa Ông - TKV sàng tuyển và tiêu thụ trên 10 triệu tấn than nguyên khai kéo ra từ các mỏ trên vùng than Cẩm Phả. Trong công nghệ chế biến và sàng tuyển cho ra các sản phẩm than sạch, hàng năm, Công ty phải xử lý khoảng trên 2 triệu tấn đá xít thải sau sàng tuyển. Sau nhiều năm, lượng xít thải ngày càng lớn và trở thành bài toán khó, trong khi vị trí đổ thải hạn hẹp, yêu cầu về công tác bảo vệ môi trường ngày càng cao hơn. Công ty đã phải áp dụng nhiều giải pháp đồng bộ nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Những năm gần đây, được sự giúp đỡ của các cấp chính quyền địa phương và sự chỉ đạo sát sao của Tập đoàn, một phần lượng đá xít thải sau tuyển này đang được Công ty tái sử dụng để sản xuất than nhiệt lượng thấp, pha trộn cấp cho Nhà máy Nhiệt điện nhưng không đáng kể. Phần còn lại khoảng từ 1,2 - 1,4 triệu tấn được Tập đoàn cho phép để san lấp mặt bằng Cụm Công nghiệp 10/10 của Tập đoàn tại phường Cẩm Thịnh, TP Cẩm Phả. Theo dự kiến, một phần lượng xít thải trong số này cũng sẽ được địa phương tận dụng phục vụ việc san lấp mặt bằng dự án đường bao biển từ Quang Hanh đến Cửa Ông sắp được triển khai. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là các giải pháp mang tính tình thế.

Cái khó ló cái khôn

Nguồn ảnh: Vinacomin

Thực tế, những chuyến tàu của Công ty Tuyển than Cửa Ông hiện nay vào ăn than tại các mỏ đang là không tải. Do vậy, trong cái khó ló cái khôn, ý tưởng về việc vận tải bã sàng ngược vào khu vực đã khai thác tại các mỏ được hình thành. Ý tưởng này được đánh giá thực sự mang lại hiệu quả, một công đôi việc, và được Tập đoàn chỉ đạo triển khai ngay. Với dự án này, toàn bộ lượng xít thải sẽ được vận chuyển ngược lại mỏ để hoàn nguyên, hoàn thổ các khu vực đã khai thác trong các mỏ. Dự án tận dụng mỗi ngày khoảng vài chục đoàn tàu với tải trọng lên tới hàng ngàn tấn kéo than từ các mỏ ra và đi ngược vào các đơn vị đều chạy không tải. Nó cho phép vận tải từ 1,6 đến 2 triệu tấn/năm bã sàng vào mỏ. Giá trị đầu tư cũng không lớn, chỉ chưa đầy 130 tỷ đồng vì tận dụng được các hạ tầng sẵn có như: cải tạo 992m đường sắt và 1 bộ ghi trên tuyến Cọc 4 - Cọc 6A hiện tại; thiết kế lắp đặt mới 821m đường sắt và 4 bộ ghi đường sắt sân ga Cọc 6A; xây dựng mới 1 hố cấp liệu và lắp đặt 5 máy cấu liệu lắc, 1 tuyến băng tải trong hố cấp liệu năng suất thông qua 430 tấn/h; xây dựng và lắp đặt mới 6 tuyến băng tải vận chuyển xít thải và 2 bunke chứa xít thải năng suất thông qua 430 tấn/h, tổng chiều dài khoảng 762m cùng các hạng mục phụ trợ nhà giao ca, nhà trực gác ghi, hệ thống hàng rào, sân công nghiệp…

Điều quan trọng nhất của Dự án là giải quyết cơ bản và triệt để mối lo về kho đổ xít thải sau tuyển của Công ty Tuyển than Cửa Ông trong lâu dài cũng như bảo vệ tốt môi trường, Dự án được các cấp chính quyền địa phương đồng lòng ủng hộ. Ngoài ra, Dự án cũng thể hiện ý chí và sự sáng tạo không ngừng của các cấp lãnh đạo Tập đoàn và Công ty Tuyển than Cửa Ông trong những nỗ lực vượt khó, sáng tạo trong sản xuất cũng như đảm bảo mục tiêu từng bước hiện đại hóa và bảo vệ môi trường trong sản xuất.

Theo Vinacomin